گوگل بار دیگر در اروپا با نظارت ضدانحصاری روبرو شده و این‌بار هدف شکایت «ائتلاف ناشران مستقل» بابت ویژگی «AI Overviews» است که در موتور جستجوی این شرکت تعبیه شده. طبق گزارش رویترز، این ائتلاف رسماً شکایتی را به کمیسیون اروپا ارائه داده و گوگل را متهم کرده که محتوای وب‌سایت‌های خبری و ناشران را بدون کسب اجازه برای تولید خلاصه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مورد استفاده قرار می‌دهد؛ امری که منجر به کاهش شدید ترافیک وب، میزان بازدید و درآمدهای تبلیغاتی شده است.
طبق این شکایت، گوگل محتوا را از وب‌سایت‌ها استخراج کرده و به صورت خلاصه‌های تولیدشده توسط هوش مصنوعی در صدر نتایج جستجو قرار می‌دهد، به‌گونه‌ای که کاربران اطلاعات کامل را دریافت می‌کنند بدون اینکه وارد سایت منبع شوند. این موضوع باعث کاهش شدید دیده‌شدن محتوا و برهم‌زدن مدل‌های تجاری ناشران می‌شود.
ائتلاف ناشران تاکید دارد که گرچه گوگل ادعا می‌کند وب‌سایت‌ها می‌توانند از فهرست شدن (ایندکس شدن) صرف نظر کنند، اما در عمل اگر ناشری نخواهد محتوایش برای AI Overviews استفاده شود، تقریباً از نتایج جستجو حذف خواهد شد؛ معضلی که می‌تواند ضربه مهلکی به دیده‌شدن آن‌ها وارد کند. به بیان دیگر، ناشران یا باید کاهش ترافیک ناشی از خلاصه‌های هوش مصنوعی را بپذیرند یا با حذف کامل از جستجوی گوگل کنار بیایند.
ویژگی AI Overviews از زمان راه‌اندازی‌اش در سال گذشته با انتقادات زیادی به‌ویژه به دلیل دقت پایین مواجه شده، اما گوگل همچنان در حال گسترش آن در بازارهای آمریکا و اروپاست. این گسترش همزمان شده با کاهش محسوس ارجاعات ترافیک از موتورهای جستجو به سمت وب‌سایت‌های خبری.
در پاسخ به این ادعاها، گوگل می‌گوید که AI Overviews کاربران را قادر می‌سازد سوالات متنوع‌تری بپرسند و همین موضوع مسیرهای تازه‌ای برای کشف محتوا فراهم می‌آورد، نه اینکه صرفاً ترافیک را منحرف کند. این شرکت همچنین می‌افزاید که نوسانات ترافیک معمولاً عوامل متعددی دارند و نمی‌توان کاهش ترافیک را فقط به این ویژگی نسبت داد.
با این حال، بسیاری از فعالان حوزه نشر و رسانه معتقدند که گوگل با اختصاص برجسته‌ترین بخش نتایج جستجو به محتوای تولیدی خودش، عملاً در حال تضعیف روزنامه‌نگاری اصیل است، آن هم بدون پرداخت هیچ‌گونه جبرانی به خالقان محتوا. با اضافه شدن قابلیت‌های مشابه در محصولات جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی از سوی شرکت‌هایی مانند OpenAI و Perplexity، این بحث ممکن است به نقطه‌ای بحرانی بین ناشران و غول‌های فناوری تبدیل شود.
قابل‌توجه است که اتحادیه اروپا در حال پیشبرد چارچوب‌های قانونی نظیر «قانون بازارهای دیجیتال (DMA)» و «قانون هوش مصنوعی (AI Act)» برای اعمال نظارت سختگیرانه‌تر بر پلتفرم‌های بزرگ فناوری است. از آنجایی که گوگل به‌عنوان یک «دروازه‌بان» (Gatekeeper) شناخته می‌شود، تجارت جستجوی آن هم‌اکنون تحت نظارت ویژه قرار دارد. در صورت تأیید این شکایت، ممکن است تحقیقات گسترده‌تری آغاز شده و حتی منجر به جریمه‌های مالی شود.
کمیسیون اروپا هنوز واکنشی رسمی به این شکایت نشان نداده، اما با تثبیت جایگاه جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، چگونگی ایجاد توازن میان نوآوری پلتفرم‌ها و حقوق خالقان محتوا احتمالاً به مسئله‌ای سرنوشت‌ساز در آینده قانون‌گذاری فناوری جهان بدل خواهد شد.
یک نظر